Czy warto zastrzec nazwę firmy jako znak towarowy?

Zastanawiasz się, czy warto zastrzec nazwę firmy jako znak towarowy? W świecie biznesu nazwa i logo firmy to fundament rozpoznawalności i przewagi konkurencyjnej. Ich rejestracja w formie znaku towarowego to skuteczna ochrona marki, która pozwala uniknąć nieuczciwych praktyk rynkowych i daje pewność, że nikt inny nie wykorzysta Twojej identyfikacji. W artykule pokazujemy, dlaczego formalna rejestracja to inwestycja w bezpieczeństwo i długofalowy rozwój przedsiębiorstwa.

Dlaczego warto pomyśleć o zastrzeżeniu nazwy firmy?

Wymyśliłeś idealną nazwę dla swojej firmy? Powinieneś jak najszybciej pomyśleć o jej ochronie. Dlaczego? Na pewno włożysz bardzo dużo energii, pieniędzy i czasu w wypromowanie nazwy swojej firmy. Niezależnie od tego, w jakiej branży działasz na pewno chcesz, żeby Twoja firma kojarzyła się z wysoką jakością produktów lub usług oraz miała dobrą renomę wśród klientów i kontrahentów. Taki proces często trwa miesiące, a nawet lata.

Gdy osiągniesz taki sukces, na pewno pojawią się konkurenci, którzy będą ci go zazdrościć. Nieuczciwa konkurencja może wykorzystać sytuację, że Twoja nazwa nie jest odpowiednio chroniona. Może spróbować założyć firmę o identycznej lub bardzo zbliżonej nazwie do Twojej po to, żeby zmylić Twoich klientów i kontrahentów. Jeżeli zadbasz o odpowiednią ochronę nazwy swojej firmy, będziesz mógł spać spokojnie. Takim ochronnym narzędziem jest zastrzeżenie nazwy firmy (znak słowny) jako znaku towarowego. Znak towarowy (ang. trademark) daje możliwość szybkiej identyfikacji danego produktu lub usługi jako pochodzącego od konkretnego przedsiębiorcy. Najważniejszą funkcją znaku towarowego jest właśnie funkcja odróżniająca od siebie produkty i usługi pochodzące od różnych przedsiębiorców. Znakiem towarowym jest każde oznaczenie, które można przedstawić w sposób graficzny, jeżeli to oznaczenie ma na celu odróżnianie towarów i usług jednej firmy od towarów i usług innej firmy. W praktyce przedsiębiorcy najczęściej rejestrują właśnie nazwę swojej firmy oraz jej logo. Poprzez zastrzeżenie nazwy firmy jako znaku towarowego pozbawia się pozostałe podmioty prawa do używania danego oznaczenia, a w razie naruszenia tego zakazu można skutecznie domagać się zaprzestania naruszenia, a także wypłacenia odszkodowania. 

Korzyści z zastrzeżenia nazwy firmy

1) Uzyskasz wyłączne prawo używania nazwy firmy - zastrzeżenie nazwy firmy jako znaku towarowego daje Ci wyłączne prawo posługiwania się tą nazwą i umieszczania jej na swoich produktach. Na podstawie chronionego znaku towarowego możesz bez obaw rozwijać i reklamować swoją firmę. Powinieneś zwrócić jednak uwagę na to, że znak towarowy jest rejestrowany w obrębie określonych klas towarowych, czyli można potocznie powiedzieć, że w określonej branży. Oznacza to, że możliwa jest sytuacja, gdy funkcjonują dwie firmy o tej samej nazwie, ale w obrębie różnych klas towarów i usług. Na przykład w Polsce funkcjonuje kilka zarejestrowanych w Urzędzie Patentowym nazw firm “Ekspert”, które działają jednak w różnych branżach.

2) Jest to narzędzie w walce z nieuczciwą konkurencją - rejestracja znaku towarowego może chronić Cię przed działaniami nieuczciwej konkurencji, możesz skutecznie walczyć i wygrywać z nieuczciwymi praktykami. Uprawnieni do używania znaków towarowych są w stanie nie tylko wymusić na oszuście zmianę znaku towarowego, ale także uzyskać odszkodowanie. 

3) Uzyskasz świadectwo ochronne - Urząd Patentowy wydaje świadectwo ochronne na znak towarowy, na którym znajduje się gwarancja posiadanych przez Ciebie praw. Dzięki temu świadectwu, które zawiera, czarno na białym, do kogo należy dana nazwa firmy, datę jej zgłoszenia, produkty i usługi, dla których ta nazwa jest zastrzeżona, wszystkich tych elementów nie trzeba drugi raz udowadniać w razie procesu sądowego, co upraszcza postępowanie, oszczędza czas i zmniejsza koszty. 

4) Możesz zarobić - znak towarowy ma wartość , zarejestrowany znak towarowy może  przynieść Ci korzyści majątkowe. W promocję marki często wkłada się dużą ilość czasu i kapitału. Im dłużej pracujemy na wyrobienie renomy naszej firmy, tym wartość jej nazwy wzrasta i z czasem może się okazać, że nazwa naszej firmy będzie jednym z najważniejszych jej aktywów. W razie potrzeby, zarejestrowany znak towarowy można sprzedać, wynająć lub obciążyć (np. zabezpieczając nim kredyt bankowy).

Czy warto zastrzec nazwę firmy? Patrząc na listę korzyści, które przedstawiliśmy powyżej odpowiedź może być tylko jedna: tak! Jeżeli jeszcze do tej pory tego nie zrobiłeś, to zadbaj o ochronę nazwy swojej firmy i zarejestruj ją. Zdobędziesz nie tylko skuteczne narzędzie do walki z konkurencją ale znacznie zwiększysz prestiż swojej firmy.

Kiedy należy zgłosić znak towarowy w Urzędzie Patentowym?

Decyzja o tym, kiedy zgłosić znak towarowy, zależy od wielu czynników - etapu rozwoju biznesu, zasięgu działalności oraz wartości. Sama rejestracja nazwy w CEIDG czy KRS nie daje Ci pełnych praw. Dopiero ochrona w Urzędzie Patentowym RP lub EUIPO zapewnia monopol na nazwę, czyli wyłączne prawo do jej używania w obrocie gospodarczym. To rozwiązanie kluczowe zwłaszcza wtedy, gdy chcesz chronić nazwę i masz ambicję rozwijać biznes na większą skalę.

Najważniejsze momenty, kiedy warto zgłosić znak towarowy:

Na starcie działalności

• Jeśli dopiero zakładasz firmę, masz szansę wybrać nazwę silną prawnie i fantazyjną.
  
• Rejestracja znaku towarowego pozwoli Ci od początku uniknąć ryzyka konfliktów prawnych.
  
• Warto jednak przetestować, czy model biznesowy się sprawdza, zanim poniesiesz koszt zgłoszenia.
  

Gdy marka firmy zaczyna być rozpoznawalna

• Jeśli zbudowałeś zaufanie klientów i Twoja nazwa kojarzy się z jakością, ochrona staje się niezbędna.
  
• Przykłady pokazują, że brak rejestracji może skończyć się tym, że konkurencja zastrzeże na siebie Twoją nazwę i zażąda jej zmiany.
  
• Rejestracja nazwy w tym momencie daje Ci przewagę i spokój prawny.
  

Jeśli chcesz chronić nazwę na większym rynku

• Gdy planujesz rozwój - franczyzę, działalność e-commerce czy ekspansję zagraniczną, konieczna jest formalna rejestracja nazwy i logo firmy w Urzędzie Patentowym
  
• Zyskujesz wtedy monopol na nazwę w Polsce albo w całej Unii Europejskiej.
  
• To zabezpiecza nie tylko nazwę, ale też domenę internetową i pozwala blokować działania konkurencji (np. w Google Ads czy na Allegro).
  

Dlaczego rejestracja znaku towarowego się opłaca?

• Zapewnia wyłączne prawa i monopol na nazwę.
  
• Chroni przed kradzieżą nazwy przez byłych wspólników czy konkurencję.
  
• Buduje wartość rynkową - zarejestrowana marka firmy może być sprzedana lub licencjonowana.
  
• Ułatwia dochodzenie roszczeń i odszkodowań.
  
• Daje przewagę w walce o widoczność w internecie i w handlu.
  

Lepiej zastrzec nazwę czy logo firmy?

Decyzja, czy warto zastrzec nazwę i logo firmy, powinna być motywowana chęcią pełnej ochrony prawnej swojej marki. Na podstawie doświadczeń widać wyraźnie, że ani sama nazwa, ani tylko logo nie gwarantują najszerszego bezpieczeństwa - dlatego najlepiej jest objąć ochroną oba te elementy.

• Znak słowny (nazwa firmy)
  Gwarantuje wyłączność na używanie danego słowa (bez znaczenie jak zostanie zapiane). Dzięki temu możesz skutecznie blokować naruszenia w internecie, na Allegro, w Google Ads czy na Amazon. Jest najbardziej uniwersalny i trudny do obejścia.

• Znak słowno‑graficzny (nazwa i logo połączone)
  Zapewnia kompleksową ochronę pod warunkiem, że oba elementy występują łącznie - obejmuje zarówno warstwę słowną, jak i graficzną, dzięki czemu staje się skuteczną tarczą prawną przed różnymi próbami naśladowania logo.
  

• Znak graficzny (logo)
  Chroni unikalny wygląd wizualny - dzięki temu konkurent nie może po prostu skopiować grafiki lub stylizacji. To istotne, jeśli Twoja marka rozpoznawana jest przez charakterystyczny znak.

Marcin Setlak

Prawnik, CEO w kancelarii Brandelaw. Specjalizuje się kreacji marek oraz własności intelektualnej. Stworzył ponad 300 marek firm i produktów. Wykładowca w Centrum Prawa Własności Intelektualnej im. H. Grocjusza oraz Akademii Leona Koźmińskiego.